Jak wykonać badanie genów BRCA1/2?
W NINIEJSZYM ARTYKULE PORUSZONO NASTĘPUJĄCE ZAGADNIENIA:
-
Mutacje germinalne a somatyczne
-
Badanie mutacji germinalnych z krwi
Mutacje germinalne a somatyczne
Testy na obecność mutacji germinalnych BRCA1/2 są dostępne od lat 90. i są obecnie wykorzystywane do oceny ryzyka zachorowania na raka oraz do podejmowania decyzji o ścieżce postępowania1.
Mutacja BRCA może być albo germinalna, albo somatyczna2,3.
-
Mutacje germinalne występują w każdej komórce ciała, także w komórkach rozrodczych (plemniku lub komórce jajowej), dlatego ten rodzaj mutacji może być dziedziczony, a tym samym może informować o ryzyku rodzinnym5. Wykrycie mutacji germinalnej w genie BRCA nie oznacza jednak, że każda osoba w rodzinie na pewno zachoruje na raka BRCA-zależnego (raka piersi, jajnika, prostaty czy trzustki), informuje jedynie, że istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia choroby6.
-
Mutacje somatyczne to spontaniczne zmiany genetyczne. Ten rodzaj mutacji może rozwinąć się w każdej komórce ciała, z wyjątkiem komórek germinalnych (rozrodczych). Jest to mutacja niedziedziczna. Aby ją zidentyfikować, badaniu należy poddać tkankę nowotworową, a następnie w badaniu genetycznym z krwi wykluczyć charakter germinalny wykrytego wariantu5.
Jeśli pacjenci są badani pod kątem mutacji germinalnych, identyfikowane są warianty, które mogą być przekazywane potomstwu2,6. Mutacje germinalne można wykryć poprzez analizę DNA w próbce krwi lub śliny7. Mutacje germinalne występują u ok. 4-7% pacjentów z rakiem trzustki7,10.
Chociaż mutacje somatyczne występują u ok. 3-8% pacjentów z rakiem trzustki, nie zawsze są one rutynowo badane11.
Mutacja BRCA może być albo germinalna, albo somatyczna3,4.
Badanie mutacji germinalnych z krwi
Od pacjenta pobiera się próbkę krwi i wysyła do wewnętrznego lub zewnętrznego laboratorium w celu wyizolowania DNA. DNA jest przetwarzane i badane w celu określenia obecności mutacji germinalnych BRCA1/210.
Dziedzina badań genetycznych kierunku chorych z rozpoznaniem raka trzustki rozwinęła się na przestrzeni lat. Początkowo sekwencjonowano pojedyncze geny, co było pracochłonne i kosztowne11. Wraz z postępem technologii sekwencjonowania następnej generacji (NGS) wprowadzono panele wielogenowe, które pozwalają na szerszą ocenę genetyczną, szybszy proces badania, większą przepustowość, a przy tym optymalizację kosztów diagnostyki12.
Badanie NGS (Next-Generation Sequencing – Sekwencjonowanie Nowej Generacji)
Istotne klinicznie sekwencje genów docelowych zostały włączone do paneli genów, badanych metodą NGS, zapewniając skuteczne narzędzia diagnostyczne do potencjalnej personalizacji terapii nowotworowych. Panele genów mogą oceniać wiele genów jednocześnie pod kątem specyficznych mutacji związanych z chorobami nowotworowymi13.
Skróty i referencje:
NGS – sekwencjonowanie następnej generacji.
- Frey M, Pothuri B. Homologous recombination deficiency (HRD) testing in ovarian cancer clinical practice: a review of the literature. Gynecol Oncol Res Pract. 2017;4:4.
- Griffiths A, et al. An Introduction to Genetic Analysis. 8th edition. New York: WH Freeman; 2000. Online: http://lgb.rc.unesp.br/biomol/literatura/Griffiths_8th.pdf [dostęp: 22.01.2024].
- Neff R et al. BRCA mutation in ovarian cancer: testing, implications and treatment considerations. Ther Adv Med Oncol. 2017;9(8):519-531.
- National Cancer Institute. Definition of germline mutation – NCI Dictionary of Cancer Terms. Online:https://www.cancer.gov/publications/dictionaries/cancer-terms/def/germline-mutation [dostęp:29.01.2024].
- National Cancer Institute. Definition of somatic mutation – NCI Dictionary of Cancer Terms. 2011. Online: https://www.cancer.gov/publications/dictionaries/cancer-terms/def/somatic-mutation [dostęp:29.01.2024].
- Robson ME et al. American Society of Clinical Oncology Policy Statement Update: Genetic and Genomic Testing for Cancer Susceptibility. J Clin Oncol. 2015;33(31):3660–3667.
- Zhen DB et al. BRCA1, BRCA2, PALB2, and CDKN2A mutations in familial pancreatic cancer: a PACGENE study. Genet Med. 2015;17(7):569-577.
- Holter S et al. Germline BRCA Mutations in a Large Clinic-Based Cohort of Patients With Pancreatic Adenocarcinoma. J Clin Oncol. 2015;33(28):3124–3129.
- Goggins M et al. Germline BRCA2 gene mutations in patients with apparently sporadic pancreatic carcinomas. Cancer Res. 1996;56(23):5360-5364.
- Waddell N et al. Whole genomes redefine the mutational landscape of pancreatic cancer. Nature. 2015;518(7540):495–501.
- Sausen M et al. Clinical implications of genomic alterations in the tumour and circulation of pancreatic cancer patients. Nat Commun. 2015;6:7686.
- Capoluongo E et al. Guidance Statement On BRCA1/2 Tumor Testing in Ovarian Cancer Patients. Semin Oncol. 2017;44(3):187-197.
- Kamps R et al. Next-Generation Sequencing in Oncology: Genetic Diagnosis, Risk Prediction and Cancer Classification. Int J Mol Sci. 2017;18(2):308.
Dowiedz
się więcej
Dowiedz się czym dokładnie jest BRCA1/2 i co zrobić, aby
zadbać o siebie i bliskich.