Kto potrzebuje badania genów BRCA1/2 na wczesnym etapie choroby?

W NINIEJSZYM ARTYKULE PORUSZONO NASTĘPUJĄCE ZAGADNIENIA:

  • U kogo powinno wykonać się test BRCA na wczesnym etapie choroby?

  • W jakich populacjach prawdopodobieństwo wystąpienia mutacji BRCA jest większe?

U kogo powinno się wykonać test BRCA na wczesnym etapie choroby?

Zgodnie z międzynarodowymi rekomendacjami dotyczącymi raka jajnika, wszyscy pacjenci, u których w badaniu patomorfologicznym stwierdzono raka jajnika, raka jajowodu lub pierwotnego raka otrzewnej, powinni zostać skierowani na badanie mutacji germinalnych i/lub somatycznych w genach BRCA1/21,2.

Dowiedz się więcej o ryzyku dziedzicznym i wywiadzie rodzinnym

 

Pomimo, że u niektórych osób brak pozytywnego wywiadu rodzinnego w zakresie nowotworów związanych z BRCA, takich jak rak jajnika, piersi, prostaty czy trzustki, nie wyklucza to możliwości nosicielstwa mutacji, zwiększających ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe.

Na powyższym diagramie rodowodowym widać, że pacjentka A jest nosicielką mutacji germinalnych w genach BRCA1/2, mimo że jej rodzice nie mieli zdiagnozowanego raka. Dopiero gdy zagłębimy się w historię rodziny pacjentki, okazuje się, że u dziadka pacjentki A zdiagnozowano raka prostaty, co najprawdopodobniej może być związane z występowaniem mutacji w genach BRCA1/2 u pacjentki A. W związku z tym pacjentka A mogła przekazać tę mutację swoim dzieciom, co czyni je pierwszymi kandydatami do wykonania testu w kierunku wykrycia mutacji w genach BRCA1/2.

Pacjenci mogą być nieświadomi obecności mutacji BRCA1/2 u członków rodziny, dlatego warto wykonać badanie BRCA1/2, nawet jeśli u członka najbliższej rodziny nie zdiagnozowano nowotworu.

W jakich subpopulacjach prawdopodobieństwo wystąpienia mutacji BRCA1/2 jest większe?

Rak jajnika może występować w ponad 15 różnych podtypach, z których każdy charakteryzuje się specyficznymi dla danego czynnikami ryzyka (środowiskowymi i genetycznymi), zmianami prekursorowymi, cechami histopatologicznymi, zdarzeniami molekularnymi podczas onkogenezy, odpowiedzią na chemioterapię i wynikami leczenia3.

Raki nabłonkowe stanowią większość raków jajnika5,6, przy czym około 70% to podtyp surowiczy o wysokim stopniu złośliwości4. Mutacje germinalne BRCA1/2 występują w ok. 13%-18% nabłonkowych surowiczych raków jajnika o wysokim stopniu złośliwości, a mutacje somatyczne BRCA1/2 w ok. 7%7.

Międzynarodowe rekomendacje dotyczące raka jajnika zalecają terapie celowane u pacjentek z rakiem jajnika, u których zidentyfikowano mutacje germinalne i/lub somatyczne w genach BRCA1/2 lub deficyt rekombinacji homologicznej (HRD)1,2.

Test mutacji BRCA1/2 powinien być wykonany jak najwcześniej i w jak najkrótszym czasie, aby mógł być optymalnie wykorzystany podczas podejmowania decyzji dotyczących postępowania u chorych na raka jajnika8.
Test BRCA1/2 powinien być wykonany u pacjentek z rakiem jajnika, jajowodu lub pierwotnym rakiem otrzewnej oraz u ich krewnych.

 

Skróty i referencje:

BRCA1/2 – geny raka piersi

  1. NCCN Clinical Practice Guidelines in Oncology (NCCN Guidelines®) for ovarian cancer V1.2021. National Comprehensive Cancer Network, Inc. All rights reserved. Online: https://nccn.org [dostęp:22.01.2024].
  2. Colombo N et al. . ESMO-ESGO Ovarian Cancer Consensus Conference Working Group. ESMO-ESGO consensus conference recommendations on ovarian cancer: pathology and molecular biology, early and advanced stages, borderline tumours and recurrent disease†. Ann Oncol. 2019; 30(5): 672-705.
  3. Gilks C. Molecular abnormalities in ovarian cancer subtypes other than high- grade serous carcinoma. J Oncol. 2010. 2010:740968.
  4. Koshiyama M et al. Subtypes of Ovarian Cancer and Ovarian Cancer Screening. Diagnostics (Basel). 2017; 7: 12.
  5. Ledermann JA et al. Newly diagnosed and relapsed epithelial ovarian carcinoma: ESMO Clinical Practice Guidelines for diagnosis, treatment and follow-up. Ann. Oncol. 2013. 24 (Suplement 6): vi24-vi32.
  6. Torre LA et al. Ovarian cancer statistics. Ca Cancer Clin. 2018;68:284-296.7. Konstantinopoulos PA et al. Homologous Recombination Deficiency:
  7. Exploiting the Fundamental Vulnerability of Ovarian Cancer. Cancer Discov. 2015;5(11):1137-1154.
  8. Hoogerbrugge N, Jongmans MC. Finding all BRCA pathogenic mutation carriers: best practice models. Eur J Hum Genet. 2016; 24: 19-26.
 

Dowiedz
się więcej

Dowiedz się czym dokładnie jest BRCA1/2 i co zrobić, aby
zadbać o siebie i bliskich.

Czy masz mutację?

Dowiedz się, czy jesteś w grupie ryzyka
posiadania dziedzicznej mutacji w genach
BRCA1 i BRCA2, a tym samym posiadasz
podwyższone ryzyko zachorowania
na nowotwór.

Rozpocznij quiz